Zasada zrównoważonego rozwoju. Perspektywa społeczno-etyczna

SPIS TREŚCI:

WPROWADZENIE

Rozdział 1
SPOŁECZNO-GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA KSZTAŁTOWANIA SIĘ IDEI ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

1.1. W kierunku koncepcji rozwoju integralnego
˙ ˙ 1.1.1. Zróżnicowanie klas społecznych i wzrost wydobycia surowców naturalnych
˙ ˙ 1.1.2. Wzrost dysproporcji rozwojowych i zagrożenie pokoju światowego
1.2. Ku ideałowi globalnej solidarności
˙ ˙ 1.2.1. Wzrost zanieczyszczenia środowiska naturalnego i powstanie globalnego ruchu ekologicznego
˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.1.1. Milcząca wiosna Rachel Carson
˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.1.2. Zainteresowanie Stolicy Apostolskiej kwestią ochrony środowiska naturalnego
˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.1.3. Raporty Klubu Rzymskiego
1.2.1.3.1. Dzieje ludzkości i jej punkt zwrotny
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.1.3.2. Jana Tinbergena plan nowego ładu gospodarki światowej
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.1.3.3. Kontrowersyjność raportów dla Klubu Rzymskiego
˙ ˙ 1.2.2. Rozwój technologiczny krajów zamożnych i niedorozwój społeczny krajów biednych w perspektywie procesów globalizacyjnych
˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.2.1. „Zaklęte kręgi ubóstwa” jako wynik bierności wobec procesów prowadzących do dysproporcji rozwojowych
˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.2.2. W kluczu paradygmatu modernizacji i teorii rozwoju zależnego
˙ ˙ ˙ ˙ 1.2.2.3. Makrospołeczny paradygmat systemu światowego Immanuela Wallersteina
1.3. Przejawy relatywizmu moralnego
˙ ˙ 1.3.1. Degradacja wartości „być”
˙ ˙ 1.3.2. Osłabienie chrześcijańskiego systemu hierarchii wartości
˙ ˙ 1.3.3. Indywidualistyczny styl życia
˙ ˙ 1.3.4. Konsumpcyjna cywilizacja użycia i przyjemności

Rozdział 2
TROSKA EKOLOGICZNA W NAUCZANIU SPOŁECZNYM KOŚCIOŁA I W IDEI ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

2.1. Wzrost świadomości ekologicznej
˙ ˙ 2.1.1. Wzrost uznania wartości środowiska naturalnego i powstanie socjologii środowiska
˙ ˙ 2.1.2. Wartości ekologiczne – autoteliczne i instrumentalne
˙ ˙ 2.1.3. Osłabienie więzi symbiotycznej
2.2. Sformułowanie i interpretacja koncepcji zrównoważonego rozwoju
˙ ˙ 2.2.1. Niemiecka gospodarka leśna i początki pojęcia zrównoważonego rozwoju (XVIII wiek)
˙ ˙ 2.2.2. Wieloznaczność kategorii „zrównoważony rozwój”
˙ ˙ 2.2.3. Trzy dymensje zrównoważonego rozwoju
˙ ˙ 2.2.4. Silny i słaby zrównoważony rozwój
˙ ˙ 2.2.5. Błąd maksymalistyczny i sieciowa zwrotność relacyjna
2.3. Redukcjonistyczne ujęcia zrównoważonego rozwoju
˙ ˙ 2.3.1. Paradygmat społeczno-przyrodniczy
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.1.1. Dominacja narracji ekologicznej
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.1.2. Marginalizacja dymensji społecznej
˙ ˙ 2.3.2. Benjamina Görgena i Björn a Wendta uproszczone ujęcia rozwoju społeczno-ekologicznego
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.2.1. Niekompletne rozumienie społeczeństwa i niedocenienie potencjału zmiany społecznej
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.2.2. Zawężenie dyscyplin specjalistycznych
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.2.3. Odchodzenie od perspektywy globalnej
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.2.4. Niepamięć historyczna
˙ ˙ ˙ ˙ 2.3.2.5. Brak integralnego rozumienia ruchów społecznych
2.4. Perspektywy teoretyczne współzależności człowieka z naturą
˙ ˙ 2.4.1. Rolfa Petera Sieferlego koncepcja ewolucji kulturowej i postulat transformacji społeczeństwa
˙ ˙ 2.4.2. Epistemologiczne podstawy metabolizmu społecznego
˙ ˙ 2.4.3. Niklasa Luhmanna interakcja społeczeństwa ze środowiskiem w perspektywie teorii systemów autopoietycznych
˙ ˙ 2.4.4. Metabolizm społeczny jako rewolucyjny system zarządzania zrównoważonym społeczeństwem
˙ ˙ 2.4.5. Energetycznie samowystarczalne zrównoważone społeczeństwa – czwarta rewolucja przemysłowa
2.5. Klasyfikacja nurtów etyk środowiskowych zrównoważonego rozwoju
˙ ˙ 2.5.1. Orientacje antropocentryczne
˙ ˙ 2.5.2. Orientacje biocentryczne
˙ ˙ 2.5.3. Orientacje ekocentryczne
˙ ˙ 2.5.4. Odpowiedzialność międzypokoleniowa
˙ ˙ 2.5.5. Zakres etyki odpowiedzialności Dietera Birnbachera
˙ ˙ ˙ ˙ 2.5.5.1. Zakres czasowy
˙ ˙ ˙ ˙ 2.5.5.2. Zakres ontologiczny
˙ ˙ ˙ ˙ 2.5.5.3. Zakres treściowy
˙ ˙ ˙ ˙ 2.5.5.4. Zakres motywacyjny
2.6. Konceptualizacja kategorii „zrównoważony rozwój”

Rozdział 3
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ JAKO NOWA ZASADA ETYCZNO-SPOŁECZNA

3.1. Aktualizacja komplementarnego systemu zasad etyczno-społecznych
˙ ˙ 3.1.1. Antropologia nieograniczona i semantyczna zmiana kategorii społecznych
˙ ˙ 3.1.2. Kultura tymczasowości postindustrialnych społeczeństw doznań
˙ ˙ 3.1.3. System zasad etyczno-społecznych i ekologia integralna
˙ ˙ ˙ ˙ 3.1.3.1. Zasada dobra wspólnego
˙ ˙ ˙ ˙ 3.1.3.2. Humanizacja kultury ekologicznej
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ 3.1.3.2.1. „Ekologia ludzka”
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ 3.1.3.2.2. „Ekologia społeczna”
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ 3.1.3.2.3. „Ekologia kulturowa”
3.2. Chrześcijańskie inspiracje idei zrównoważonego rozwoju
˙ ˙ 3.2.1. Ascetyczny styl życia świętych katolickich
˙ ˙ 3.2.2. Cysterskie zalążki zrównoważonego rozwoju i innowacyjne sposoby gospodarowania
˙ ˙ ˙ ˙ 3.2.2.1. Edukacyjno-charytatywna działalność cystersów
˙ ˙ ˙ ˙ 3.2.2.2. Etos pracy oparty na regule ora et labora
˙ ˙ 3.2.3. Idea proporcjonalnej „architektury społecznej”
3.3. Markusa Vogta zasada zrównoważonego rozwoju w klasyfikacji zasad etyczno-społecznych
˙ ˙ 3.3.1. Godność ludzka w rozumieniu Immanuela Kanta
˙ ˙ 3.3.2. Principia społeczne konkretyzujące dobro wspólne i sprawiedliwość społeczną
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.2.1. Definicja zasady etyczno-społecznej i jej funkcje
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.2.2. Dobro wspólne jako wartość wyrażająca organizację społeczeństwa
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.2.3. Złożoność kategorii „sprawiedliwość”
˙ ˙ 3.3.3. Architektura zasad etyczno-społecznych jako konstrukcja etyczna współczesnych społeczeństw w perspektywie sprawiedliwości wewnątrzgeneracyjnej
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.3.1. Zasada personalizmu
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.3.2. Zasada solidarności
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.3.3. Zasada pomocniczości
˙ ˙ 3.3.4. Usieciowienie systemu społecznego, gospodarczego i ekologicznego („Retinität”)
˙ ˙ 3.3.5. Zasada zrównoważonego rozwoju w międzygeneracyjnym wymiarze sprawiedliwości społecznej
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.5.1. Stabilizacja społeczno-przyrodnicza
˙ ˙ ˙ ˙ 3.3.5.2. Zaktualizowany paradygmat etyczny rozwoju globalnego
3.4. Status zasady zrównoważonego rozwoju w systemie zasad etyczno-społecznych Władysława Piwowarskiego
˙ ˙ 3.4.1. Organizacyjna zasada konkretyzująca dobro wspólne
˙ ˙ 3.4.2. Szczegółowa zasada realizacji sprawiedliwości społecznej organizująca porządek życia społecznego
3.5. Markusa Vogta postulat włączenia zasady zrównoważonego rozwoju do systemu zasad etyczno społecznych
˙ ˙ 3.5.1. Centralna pozycja godności osoby ludzkiej – prymat człowieka nad rzeczą
˙ ˙ 3.5.2. Uniwersalny charakter solidarności – pluralizm społeczny
˙ ˙ 3.5.3. Organizacyjna zasada pomocniczości – partycypacja społeczna
3.6. Zasada zrównoważonego rozwoju jako normatywna konkretyzacja dobra wspólnego. Polemika Markusa Vogta z Bernhardem Sutorem
˙ ˙ 3.6.1. Dobro wspólne w perspektywie międzypokoleniowej
˙ ˙ 3.6.2. Jakościowe rozszerzenie systemu zasad etyczno-społecznych
˙ ˙ 3.6.3. Organizacyjna zasada struktur dobra wspólnego

ZAKOŃCZENIE

Wykaz skrótów
Bibliografia