Eucharystia. Obecność – hodie – uczestnictwo

Eucharystia przeżywana i rozumiana w jej bogatej wieloaspektowości może być dla nas bliska jako komunia, obecność, pojednanie, miłość, ofiara, pokój, uczta, braterska wspólnota czy antycypacja Nieba. Wspólny mianownik stanowi przede wszystkim wymiar soteriologiczny. Celem niniejszego studium jest przybliżenie Eucharystii od różnych stron, by wykazać jej bogaty i integralny charakter. Wśród wielu ujęć, jako najistotniejsze wyłaniają się trzy, zaczerpnięte z encykliki Jana Pawła II Ecclesia de Eucharistia: obecność, ofiara i uczta. Papież uznał je za najbardziej pojemne, bo w nich zawierają się inne bardziej szczegółowe aspekty. Są to niejako słowa-klucze i filary teologii Eucharystii. (ze Słowa wstępnego)

Spis treści

Wykaz skrótów
Słowo wstępne

I. HOLISTYCZNA TERMINOLOGIA EUCHARYSTII
1. Eucharystia jako „źródło” i „szczyt” chrześcijańskiego życia
1.1. „Źródło”
1.2. „Szczyt”
2. Eucharystia jako sakrament integrujący
3. Aspektowość ponad naturalizmem

II. BIBLIJNE ŹRÓDŁA OBECNOŚCI CHRYSTUSA W EUCHARYSTII
1. Kontekst obecności eucharystycznej
2. Czas i „godzina” Paschy Chrystusa
3. Wiarygodność obecności Chrystusa (1 Kor 11, 20)

III. PAMIĘĆ I „PAMIĄTKA”
1. „Pamiątka” uobecniająca – „To czyńcie”
2. „Pamiątka” i pamięć
3. Filozoficzne i religijne znaczenie pamięci
4. Pamięć rytualna w Starym Testamencie
4.1. Pamięć w słowie
4.2. Pamięć w obrzędach
4.3. Interpretatorzy „pamiątki”
5. Pamięć w Nowym Testamencie
5.1. „Pamiątka” podczas Ostatniej Wieczerzy
5.2. Duch, który „przypomina” (J 14, 26)

IV. ASPEKT OFIARY
1. Biblijny obraz ofiary zbawienia
2. Ofiara Chrystusa i Kościoła
3. Doświadczenie Misterium Chrystusa w liturgii czasów apostolskich

V. WIARA I ROZUM W SPRAWIE EUCHARYSTYCZNEJ OBECNOŚCI
1. Tradycja patrystyczna
1.1. Ojcowie greccy
1.2. Ojcowie łacińscy
2. Średniowieczne i nowożytne poglądy na eucharystyczne uobecnienie
2.1. Pierwszy spór w sprawie obecności Chrystusa
2.2. Drugi spór w sprawie przeistoczenia
3. Kontrowersje protestanckie i reakcja Soboru Trydenckiego
4. Stanowisko odnowy liturgicznej

VI. LITURGICZNE HODIE W EPOCE VATICANUM II
1. Anamneza, czyli wspomnienie uobecniające
2. Znaczenie epiklez w tworzeniu hodie
2.1. Epikleza konsekracyjna
2.2. Epikleza komunijna
3. Obecność Chrystusa w Słowie
4. Obecność Chrystusa w zgromadzeniu liturgicznym
5. Widzialny znak Chrystusa Kapłana

VII. UCZTA JAKO ZNAK WZAJEMNEJ OBECNOŚCI BOGA Z CZŁOWIEKIEM
1. Biblijny obraz uczty
1.1. Uczta jako wyraz wspólnoty z bytem najwyższym
1.2. Uczta jako tworzenie wspólnoty między ludźmi
2. Praktyka uczestnictwa w uczcie eucharystycznej
2.1. Pierwsze doświadczenia Kościoła
2.2. Średniowieczne rozstrzygnięcia
2.3. Eklezjalny wymiar uczty eucharystycznej w teologii współczesnej
2.4. Uczta eucharystyczna znakiem komunii chrześcijan

VIII. LOGOS I ETOS
1. Obecność eschatologiczna
2. Teologiczna wizja uczestnictwa w Misterium

Zakończenie
EUCHARIST
PRESENCE – HODIE – PARTICIPATION
Summary
Contents
Bibliografia