Zoomorficzne aspekty obrazu Boga w Biblii

Niektóre wzmiankowane w Biblii zwierzęta przywoływane są przez autorów natchnionych jako symbole Boga, Jego Syna czy Ducha Świętego i służą plastycznemu ukazaniu Bożej Mocy, Mądrości i Opatrzności. Znajomość wyglądu i zachowania lwa, niedźwiedzia, pantery, wilka, orła, byka, baranka, gołębia, kury, a nawet węża, połączone z wyobrażeniami na ich temat, posłużyły tym autorom do ukazania Boga i Jego działania pomimo wyraźnej tendencji do antropomorficznego, a zwłaszcza transcendentalnego, ujmowania Jego tajemnicy. Dlatego też poprawna prezentacja zoomorficznych aspektów obrazu Boga na płaszczyźnie teologicznej wymaga odwołania się do rożnych dziedzin wiedzy, które pozwalają lepiej poznać znaczenie zwierząt w codziennym życiu, a także kulturze mieszkańców starożytnego Izraela. Prowadzone na trzech płaszczyznach badania: zoologicznej, kulturowej i biblijno-teologicznej, pozwoliły wykazać, że motywy literackie nawiązujące do wspomnianych wyżej przedstawicieli świata fauny są nie tylko toposami stanowiącymi dziedzictwo kultury ogólnoludzkiej, lecz także niektóre z nich są wkładem własnym tradycji biblijnej do tej kultury, jak np. symbolika baranka.

Spis treści

Wstęp

1. Ogólna charakterystyka fauny biblijnej
   1.1. Specyfika doboru gatunkowego fauny na terenach biblijnych
   1.2. Biblijne systemy klasyfikacji zwierząt
2. Rola terminów zoologicznych w tekstach biblijnych w kontekście językowym
   2.1. Język Biblii i środki stylistyczne z nim związane
   2.2. Rola i znaczenie symbolu w Piśmie Świętym
3. Zwierzęta w wierzeniach i obrzędach starożytnego Bliskiego Wschodu, antycznej Grecji oraz Rzymu
   3.1. Egipt
   3.2. Mezopotamia
   3.3. Anatolia hetycka
   3.4. Kanaan
   3.5. Starożytna Grecja i Rzym
4. Motywy zwierzęce w perykopach biblijnych jako sposób werbalizacji tajemnicy obrazu Boga i Jego relacji do człowieka
   4.1. Sens biblijnego zakazu ikonografii i ikonodulii
   4.2. Wartościowanie świata zwierząt w Biblii
   4.3. Dzikie zwierzęta biblijne metaforą obrazu Boga i Jego działania
   4.3.1. Lew
   4.3.2. Niedźwiedź, pantera i wilk
   4.3.3. Orzeł
   4.2.4. Wąż
   4.4. Zwierzęta udomowione a obraz Boga w Piśmie Świętym
   4.4.1. Bydło domowe na kartach Biblii
   4.4.2. Wyobrażenie byka w kulcie Jahwe
   4.4.3. Byk symbolem Jahwe
   4.4.4. Rogi jako symbol mocy Bożej
5. Symbolika zwierzęca na usługach biblijnej chrystologii i pneumatologii
   5.1. Chrystus – Baranek Boży
   5.1.1. Biblijne wzmianki o hodowli owiec, ich wykorzystaniu i symbolice
   5.1.2. Baranek Boży, który gładzi grzechy świata
   5.1.3. Baranek triumfujący
   5.2. Chrystus – Lew z pokolenia Judy
   5.3. Duch Święty zstępujący z nieba niczym gołębica
   5.3.1. Historia hodowli i charakterystyka zoologiczna gołębi
   5.3.2. Symbolika i znaczenie religijne gołębi w obszarze basenu Morza Śródziemnego
   5.3.3. Biblijne wzmianki o gołębiach
   5.3.4. Zstąpienie Ducha Świętego pod postacią gołębicy
   5.4. Kwoka – Jezusowa metafora Bożej opieki

Zakończenie
Bibliografia
Abstrakt
Abstract